Program ma charakter systemowy i jest skierowany do całych społeczności szkolnych (kadry pedagogicznej i administracyjnej, uczennic i uczniów oraz rodziców i opiekunów). Jest realizowany przez Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń – jednostkę organizacyjną Urzędu Miasta st. Warszawy.

Do końca 2024 roku ma objąć swoim zasięgiem wszystkie szkoły podstawowe w Warszawie. To ogromne przedsięwzięcie, które ma dotrzeć do około dwustu dwudziestu warszawskich szkół i objąć ponad siedemnaście tysięcy nauczycielek i nauczycieli pracujących dydaktycznie i wychowawczo z blisko stu osiemnastoma tysiącami dzieci i młodzieży.

Program jest realizowany przez trzy semestry (1,5 roku) i obejmuje następujące działania w każdej szkole:

 Szkolenia dla kadry pedagogicznej przygotowujące do prowadzenia lekcji wychowawczych z uczennicami i uczniami.

 Wsparcie mentoringowo-coachingowe dla nauczycielek i nauczycieli związane z przygotowaniem i prowadzeniem lekcji i działań wychowawczych.

 Spotkania informacyjno-edukacyjne dla rodziców, przygotowujące do wspierania działań projektowych w środowisku szkolnym.

 Spotkania informacyjno-edukacyjne dla pracownic i pracowników niepedagogicznych, przygotowujące do wsparcia działań projektowych.

 Realizacja projektów szkolnych angażujących całą społeczność szkolną w działania związane z reagowaniem na wykluczenie i przemoc w szkole oraz przeciwdziałaniem tym zjawiskom, ze szczególnym zwróceniem uwagi na elementy edukacji rówieśniczej.

W programie Szkoła Przyjazna Prawom Człowieka. Jak przeciwdziałać wykluczeniu i przemocy w szkole? staramy się przygotować kadrę szkół w taki sposób, aby po jego zakończeniu mogła sama kontynuować systemowe i systematyczne działania w macierzystych placówkach. Korzystając z kompetencji i narzędzi uzyskanych podczas szkoleń, kadra pedagogiczna ma następnie prowadzić warsztaty dla uczennic i uczniów, nakierowane na diagnozę sytuacji w szkole, budowanie więzi w zespołach klasowych oraz wzmacnianie umiejętności związanych z reagowaniem na przejawy wykluczenia i przemocy rówieśniczej.

Na podstawie diagnozy zrealizowanej na podstawie zaproponowanych w projekcie scenariuszy zajęć planowane są dalsze działania w szkołach, odpowiadające na realne i praktyczne potrzeby danej placówki (mogą to być na przykład cykle zajęć czy warsztatów tematycznych dla poszczególnych klas lub poziomów nauczania, debaty uczniowskie, wspólne opracowanie procedury reagowania na przemoc, działania integracyjne czy wdrożenie w szkole systemowych narzędzi, takich jak Metoda Wspólnej Sprawy – metoda wczesnego reagowania na wykluczenie i przemoc – podejścia Self-Reg czy Komunikacji Bez Przemocy – NVC).

Z założenia w planowanie i realizację działań zaangażowana jest cała społeczność szkolna: kadra pedagogiczna, kadra niepedagogiczna, rodzice i opiekunowie, a także – przede wszystkim – uczennice i uczniowie. W procesie planowania i wdrażania działań kadra szkoły oraz rodzice i opiekunowie mogą korzystać ze wsparcia oferowanego przez Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno- Społecznych i Szkoleń, między innymi z konsultacji, warsztatów tematycznych (na przykład dotyczących Metody Wspólnej Sprawy czy Komunikacji Bez Przemocy).

Metody i narzędzia to jedynie element całościowego podejścia – żadne narzędzia nie zadziałają, jeśli w szkole nie będzie się dbać o relacje oparte na wzajemnym szacunku, konstruktywną komunikację, rozwiązywanie konfliktów, budowanie różnorodnych zespołów klasowych.

Gdy dziecko doświadcza przemocy w szkole, to jej przeciwdziałanie nie leży jedynie w gestii kadry szkoły, wymaga zaangażowania również rodziców i opiekunów oraz rówieśników.

W projekcie podkreślamy również ogromną rolę świadków przemocy – to głównie dzięki nim przemoc może zniknąć z przestrzeni szkolnej. Brak akceptacji dla przemocy i wykluczenia, stanowcze i spójne, a przy tym pozbawione przemocy reagowanie na nią przez rówieśników i dorosłych – to najbardziej skuteczna recepta.

Warto również zachęcać młodych ludzi do otwartego mówienia o doświadczeniach przemocy, ponieważ to umożliwia skuteczną reakcję i zmianę na poziomie społecznym.

Przez działania projektowe staramy się wspierać szkoły w budowaniu spójnej strategii związanej ze skutecznym przeciwdziałaniem i konsekwentnym reagowaniem na przemoc i wykluczenie w szkole.